Wstęp do Drugiego Listu do Koryntian
Pismo skierowane jest do wiernych Kościoła Koryntu (
2 Kor 1,1) oraz do gmin sąsiadujących z Koryntem (
2 Kor 1,1; por.
Kol 4,16). Powstaje podczas drugiego pobytu Pawła w Macedonii (
2 Kor 2,12nn;
2 Kor 8,5nn;
2 Kor 9,2;
Dz 20,1), pod koniec r. 57, w następujących okolicznościach: po krótkiej, zapowiedzianej poprzednim listem (
1 Kor 4,18nn) wizycie u mieszkańców Koryntu (
2 Kor 1,15nn; por.
2 Kor 12,14;
2 Kor 13,1), Paweł zamierzał (
2 Kor 1,15nn) ponownie odwiedzić tę gminę. W tym czasie zdarzył się jednak wśród Koryntian nie znany nam bliżej, lecz z pewnością samemu Pawłowi wielką przykrość sprawiający, incydent (
2 Kor 2,5nn), który kazał Apostołowi (
2 Kor 1,23;
2 Kor 2,1) odwołać powziętą już decyzję i zastąpić listem planowaną podróż. W smutku wielkim więc i we łzach pisze Paweł dziś już nie istniejący list, z którym posyła do Koryntu Tytusa (
2 Kor 2,3;
2 Kor 7,8nn). Według pomyślnych wiadomości przywiezionych następnie przez Tytusa, na którego oczekiwał Paweł z niecierpliwością, najprzód w Troadzie, a potem w Macedonii (
2 Kor 2,12nn), winny "przestępstwa" korynckiego został ukarany; szacunek dla autorytetu Apostoła przywrócono i na nowo zapanował w gminie porządek. Aby więc usunąć nawet resztki jakichkolwiek nieporozumień, uradowany Paweł pisze list, zwany dziś Drugim Listem do Koryntian, wyjaśniając w nim, między innymi, dlaczego zmienił swą decyzję przybycia do Koryntu.
Drugi List do Koryntian jest jednym z najbardziej osobistych pism Pawła. O życiu i psychologii Apostoła dowiadujemy się właśnie najwięcej z tego listu. Nigdzie też nie broni Paweł z podobnym zapałem swej apostolskiej godności, nigdzie nie ukazuje się tak, jak w tym liście, pasterzem dusz ludzkich. Jeżeli autorstwo Pawłowe tego listu nie ulega wątpliwości, to jego jedność jest ciągle dyskutowana.
Z ważniejszych dogmatycznie miejsc tego listu wymienić należy przed wszystkim dwa fragmenty dotyczące nauki o odkupieniu:
2 Kor 5,14-21 (por.
Ga 3,13;
Rz 8,3) i
2 Kor 8,9. Tematem, do którego Paweł najczęściej nawiązuje w tym liście, jest sprawa apostolatu: stawia go ponad posługiwanie Mojżesza (
2 Kor 3,9nn); przypisuje mu w pewnym sensie wartość warunkującą osiągnięcie zbawienia wszystkich ludzi, gdyż przez niego dokonuje się pojednanie człowieka z Bogiem (
2 Kor 2,14nn;
2 Kor 5,18-29). Podkreśla się też w tym liście potrzebę dobrych uczynków: modlitw (
2 Kor 13,7), jałmużny (
2 Kor 8,13), napomnień braterskich (
2 Kor 2,7-11). Wreszcie w 2 Kor znajduje swe uzasadnienie nauka katolicka o rzeczach ostatecznych człowieka: sąd ostateczny (
2 Kor 1,14;
2 Kor 5,10), ponowne przyjście Chrystusa i chwalebne zmartwychwstanie. (
2 Kor 4,14).