Nowe przepisy 
24
1 Nie zazdrość ludziom nieprawym, 
nie pragnij ich towarzystwa: 
2 bo serce ich przemoc obmyśla, 
ich wargi mówią złośliwie. 
3 Dom się buduje mądrością, 
a roztropnością - umacnia; 
4 rozsądek napełnia spichlerze 
wszelkimi dobrami drogimi, miłymi. 
5 Mąż rozumny jest lepszy niż krzepki, 
a światły muskularnego przewyższa
1; 
6 bo roztropnie poprowadzisz wojnę; 
tam zwycięstwo, gdzie wielki doradca
2. 
7 Za wzniosła dla głupca jest mądrość, 
w bramie on ust nie otworzy. 
8 Kto zło dokładnie obmyśla, 
tego zwą wichrzycielem. 
9 Grzech jest planem głupiego, 
szyderca jest wstrętny dla ludzi. 
10 Gdyś słaby w dniu nieszczęścia, 
to bardzo mierna twoja siła. 
11 Ratuj wleczonych na śmierć, 
wstrzymaj rózgi, by nie zabijały
3. 
12 Czy powiesz: «Nie wiedziałem tego?» 
Kto bada serca, ma nie rozumieć? 
Wie Ten, który dusz dogląda, 
i według czynów odda każdemu. 
13 Synu, jedz miód, bo jest dobry, 
bo plaster miodu jest słodki dla podniebienia. 
14 Podobnie - wiedz - mądrość dla twej duszy, 
posiądziesz ją - przyszłe życie masz pewne, 
nie zawiedzie cię twoja nadzieja. 
15 Nie czatuj, grzeszniku, przed domem prawego, 
nie burz miejsca jego spoczynku, 
16 bo prawy siedmiokroć upadnie i wstanie, 
a występni w nieszczęściu upadną
4. 
17 Nie ciesz się z upadku wroga, 
nie raduj się w duszy z jego potknięcia, 
18 by Pan widząc to, nie miał ci za złe 
i gniewu nie odwrócił
5 od niego. 
19 Nie oburzaj się na złoczyńców, 
występnym nie zazdrość: 
20 bo nie ma przyszłości nieprawy, 
zagaśnie światło występnych. 
21 Synu mój, lękaj się Boga i króla, 
nie łącz się z tymi, co myślą inaczej, 
22 bo wnet ich zagłada nastanie. 
Kto zna upadek obydwu? 
DRUGI  ZBIÓR  NAUK  MĘDRCÓW 
23 I te są od Mędrców. 
Sprawiedliwość w sądzie 
Niedobrze, jeśli ktoś w sądzie stronniczy. 
24 Kto mówi przestępcy: «Jesteś niewinny», 
temu ludy złorzeczą, tego przeklinają narody. 
25 Szczęśliwi, którzy karzą [przestępców], 
spłynie na nich obfite błogosławieństwo. 
Różne wskazówki 
26 W wargi całuje, 
kto daje słuszną odpowiedź. 
27 Spełnij obowiązki na dworze, 
wykonuj je pilnie na roli, 
a potem - i dom wystawisz. 
28 Nie oskarżaj bliźniego bezpodstawnie; 
czy zwodzić chcesz twymi wargami? 
29 Nie mów: «Jak mi zrobił, tak ja mu też zrobię, 
każdemu oddam według jego czynów». 
Lenistwo 
30 Szedłem koło roli próżniaka 
i koło winnicy głupiego: 
31 a oto wszystko zarosło pokrzywą, 
ciernie całą jej powierzchnię pokryły, 
kamienny mur rozwalony. 
32 Skierowałem uwagę, spojrzałem, 
zobaczyłem i wysnułem naukę: 
33 Trochę snu i trochę drzemania, 
trochę założenia rąk, aby zasnąć, 
34 a przyjdzie na ciebie nędza jak włóczęga 
i niedostatek jak biedak żebrzący
6.